De gaai
De gaai is een slimme vogel die je in je tuin direct opvalt. Met zijn roze-bruin verenkleed, zwarte snor strepen en felblauwe vleugelstrepen is het ook een mooi vogeltje om te zien. Hij is nieuwsgierig, een tikkeltje brutaal en heeft een opvallende roep.
Hoe herken je de gaai?
De gaai is ongeveer 34 cm groot en een van de meest kleurrijke kraai soorten. Je herkent hem aan:
- Zachte roze-bruin veren
- De zwarte snor strepen
- Felblauwe vleugelstrepen met zwarte en witte blokjes
- Witte stuit die je vooral ziet als hij wegvliegt
- Zijn zwarte snavel
In de tuin zie je gaaien vaak bij voederhuisjes of in bomen, waar ze voedsel verstoppen voor later.
Het verschil tussen de gaai en vergelijkbare vogelsoorten
De gaai lijkt niet direct op andere kraaiachtigen door zijn opvallende kleuren, maar toch is het een kraaien soort. Je moet de gaai niet verwarren met de ekster, die zwart-wit is met een lange staart, of met de kauw, die kleiner is en een grijze nek heeft.
Het verschil tussen mannetjes en vrouwtje
Mannetjes en vrouwtjes gaaien zien er hetzelfde uit. Het verschil is met het blote oog niet te zien.
Welk geluid maakt de gaai?
De gaai heeft geen mooie zang, maar maakt harde, krassende roepen: ‘schrèh!’. Hij kan ook geluiden van andere vogels nadoen, zoals de buizerd.
Wat eet de gaai?
De gaai eet een mix van plantaardig en dierlijk voedsel. Hij verzamelt eikels en noten en verstopt die om later terug te vinden. Zijn dieet bestaat uit:
- Eikels, noten en zaden
- Zonnebloempitten
- Ongezouten pinda’s
- Insecten en larven
- Jonge vogeltjes en eieren
- Vetbollen in de winter
Hang een stevige voederhuisje op, want gaaien weten makkelijk het eten daarvandaan te pakken.
De ideale tuin voor de gaai
De gaai voelt zich thuis in een groene tuin met bomen en voedsel. Je helpt hem met:
- Eikenbomen of struiken met noten en bessen in de tuin
- Voederhuisjes gevuld met noten en zaden
- Vogelhuisjes in de tuin of bij bosranden
- Dichte struiken voor beschutting
- Een waterschaal om te drinken en te badderen
Waarom wil je de gaai niet in je tuin?
De gaai kan voor overlast zorgen. Hij staat erom bekend dat hij:
- Eieren en jongen van kleinere vogels rooft
- Voederhuisjes leeg achterlaat, waardoor kleine vogels minder kans krijgen
- Veel lawaai maakt met zijn schorre roep
- Voedsel verstopt en daardoor rommelt aan tuinen
Hierdoor kan de gaai de rust in je tuin verstoren en andere tuinvogels wegjagen.
Hoe voorkom je dat de gaai in je tuin komt?
Met een paar maatregelen houd je gaaien op afstand en geef je kleine vogels meer kans:
- Gebruik voederhuisjes met kleine openingen waar gaaien niet bij kunnen
- Hang vetbollen en vogelpindakaas op in houders die alleen geschikt zijn voor kleine vogels
- Zet voer niet los op de grond, maar gebruik een beschermd voederhuisje of voederhuis op paal
- Zorg voor voldoende struiken en hagen waar kleinere vogels veilig kunnen schuilen
Algemene weetjes over de gaai
1. Leefgebied en verspreiding
De gaai komt in heel Nederland voor. Hij leeft vooral in bossen en parken, maar bezoekt ook tuinen waar genoeg voedsel is. Hij is een standvogel, wat betekent dat hij het hele jaar in dezelfde omgeving blijft.
2. Nest en broeden
De gaai broedt van april tot juni. Het vrouwtje bouwt een groot nest van takjes in bomen of struiken. Ze legt meestal 4 tot 6 groenblauwe eitjes met spikkels.
3. De gaai door het jaar heen
In het voorjaar hoor je zijn roep en zie je hem druk met het bouwen van een nest. In de zomer voedt hij zijn jongen met insecten. Vanaf de herfst verzamelt de gaai eikels en noten, die hij als wintervoorraad. In de winter bezoeken gaaien regelmatig voederhuisjes voor extra vogelvoer.
4. Bedreigingen en bescherming
De gaai is niet bedreigd, maar zijn nesten kunnen gevaar lopen door roofvogels en marters. Ook worden sommige gaaien gezien als overlast, vooral bij voederplaatsen. Hij is beschermd onder de Wet natuurbescherming en kan goed geholpen worden met tuinvriendelijke beplanting, vogelhuisjes en een groene tuin.
Liever persoonlijk advies in de winkel?
Wil je weten wat je allemaal kunt doen voor tuinvogels in jouw tuin? Onze specialisten in meer dan 160 Welkoop-winkels helpen je graag verder met tips, advies en de juiste producten.
Zoek een winkel