De kauw
De kauw is de kleinste kraaiachtige van Nederland en valt op door zijn slimme en sociale karakter. Door zijn glanzend zwarte verenkleed, grijs nekje en heldere, lichtblauwe ogen is hij goed te herkennen. Kauwen leven vaak in groepen en zijn bijna altijd samen te zien, wat ze tot gezellige en levendige tuinvogels maakt. Ze zijn nieuwsgierig, vindingrijk en maken regelmatig gebruik van vogelhuisjes en schoorstenen om in te broeden.
Hoe herken je de kauw?
De kauw is een middelgrote vogel van ongeveer 32 tot 34 cm groot. Hij is kleiner dan een kraai, maar heeft veel dezelfde kenmerken. Je herkent hem aan:
- Zwart verenkleed met een grijs achterhoofd en nek
- Lichtblauwe, opvallende ogen
- Witte vleugelstrepen die vooral tijdens het vliegen opvallen
- Een stevige, zwarte snavel
- Een rechtopstaande houding en snelle manier van lopen
In de tuin zie je kauwen vaak in groepjes rondvliegen of op de grond zoeken naar eten. Ze zijn altijd alert en in beweging.
Het verschil tussen de kauw en vergelijkbare vogelsoorten
De kauw wordt vaak verward met de zwarte kraai of roek. Het verschil zit in de grootte en de kleur. De kraai is veel groter en volledig zwart, terwijl de kauw een grijze nek en lichtere ogen heeft. De roek heeft daarnaast een kale, grijze snavelbasis, wat de kauw niet heeft.
Het verschil tussen mannetjes en vrouwtje
Mannetjes en vrouwtjes kauwen zien er bijna hetzelfde uit. Alleen van dichtbij is soms te zien dat mannetjes wat groter zijn en een meer glanzend verenkleed hebben.
Welk geluid maakt de kauw?
De kauw maakt een herkenbaar ‘kjak-kjak’ geluid, waar hij zijn naam aan te danken heeft. Verder communiceren kauwen veel met elkaar door middel van gekras en geroep. Hun geluid klinkt vaak luid en levendig, vooral wanneer ze in groepen bij elkaar zitten.
Wat eet de kauw?
De kauw is een alleseter en past zich gemakkelijk aan. Hij zoekt zijn voedsel vaak op de grond en is dol op:
- Insecten en larven
- Wormen en slakken
- Strooivoer zoals zaden en granen
- Bessen en fruit
- Broodkruimels
Bied tuinvogelvoer op de grond of bij een voederhuisje aan, want kauwen zoeken hun eten vooral daar.
De ideale tuin voor de kauw
De kauw voelt zich thuis in tuinen waar voedsel en schuilplekken te vinden zijn. Geschikt zijn onder andere:
- Hoge bomen of gebouwen om in te nestelen
- Open stukken gras voor insecten en wormen
- Bessenstruiken en fruitbomen
- Een waterschaal of vijver om te drinken en te badderen
Waarom je de kauw niet in je tuin wilt hebben
De kauw kan voor overlast zorgen in de tuin. Hij staat erom bekend dat hij:
- In grote groepen komt en veel voer opeet
- Voederhuisjes leeg rooft, waardoor kleinere vogels minder kans krijgen
- Nesten van kleinere vogels kan verstoren
- Veel lawaai maakt met zijn harde roep
Hierdoor kan de aanwezigheid van kauwen ervoor zorgen dat je minder variatie aan tuinvogels ziet.
Hoe voorkom je dat de kauw in je tuin komt?
Met een paar slimme maatregelen houd je kauwen uit de tuin en geef je kleinere vogels meer kans:
- Gebruik voederhuisjes met kleine openingen waar kauwen niet bij kunnen
- Hang vetbollen en vogelpindakaas op in houders die alleen geschikt zijn voor kleine vogels
- Zet voer niet los op de grond, maar gebruik een beschermd voederhuisje
- Zorg voor dichte struiken en hagen als veilige plekken voor kleinere vogels
Algemene weetjes over de kauw
1. Leefgebied en verspreiding
De kauw komt in heel Nederland voor en leeft in dorpen, steden, parken en op het platteland. Hij voelt zich zowel in natuurgebieden als in de bebouwde omgeving thuis en is vaak te zien in grote groepen.
2. Nest en broeden
Kauwen zijn koloniebroeders en bouwen hun nesten graag dicht bij elkaar. Ze broeden van april tot juni in boomholten, gebouwen of nestkasten. De kauw legt tussen de 4 en 6 lichtblauwe eieren.
3. De kauw door het jaar heen
In het voorjaar en de zomer zijn kauwen druk met het grootbrengen van hun jongen. In de herfst en winter vormen ze grotere groepen, die vaak samen foerageren en overnachten. Hun sociale gedrag maakt dat je ze zelden alleen ziet.
4. Bedreigingen en bescherming
De kauw komt veel voor en is niet bedreigd, al lopen nesten risico door roofdieren zoals katten of roofvogels. Soms wordt hij gezien als overlast, maar hij speelt een belangrijke rol in het ecosysteem als opruimer. De kauw is beschermd door de Wet natuurbescherming en mag niet bestreden worden.
Liever persoonlijk advies in de winkel?
Wil je weten wat je allemaal kunt doen voor tuinvogels in jouw tuin? Onze specialisten in meer dan 160 Welkoop-winkels helpen je graag verder met tips, advies en de juiste producten.
Zoek een winkel